durum fiili ne demek?

Durum Fiili

Durum fiili, bir öznenin içinde bulunduğu durumu, halini veya niteliğini bildiren fiillerdir. Bu fiiller, öznenin iradesi dışında gerçekleşen veya süregelen durumları ifade eder. Kısaca, öznenin ne yaptığını değil, ne olduğunu anlatırlar.

Özellikleri:

• Özne Odaklılık: Durum fiilleri, daha çok öznenin içsel veya dışsal durumuna odaklanır.
• Süreklilik: Genellikle bir sürecin veya halin devamlılığını ifade ederler.
• Nesne Almazlar (Geçişsizdirler): Çoğu zaman bir nesneye ihtiyaç duymazlar; yani geçişsiz fiillerdir.
• Hareket Yoksunluğu: Bir eylem veya hareketlilik içermezler. Daha çok bir hal veya pozisyon bildirmektedirler.

Örnekler:

• Uyumak: Özne, uyku halinde bulunur. Uyumak
• Susmak: Özne, konuşmama durumundadır. Susmak
• Yaşlanmak: Özne, yaşlılık sürecindedir. Yaşlanmak
• Acıkmak: Özne, açlık hissetmektedir. Acıkmak
• Sevinmek: Özne, sevinç duygusu yaşamaktadır. Sevinmek
• Üzülmek: Özne, üzüntü duygusu yaşamaktadır. Üzülmek
• Hastalanmak: Özne, hastalık durumundadır. Hastalanmak
• Yorulmak: Özne, yorgunluk hissetmektedir. Yorulmak
• Büyümek: Özne, büyüme sürecindedir. Büyümek
• Sararmak: Özne, sarı renge bürünme sürecindedir. Sararmak

Durum Fiili mi, İş (Kılış) Fiili mi?:

Bir fiilin durum fiili mi, yoksa iş fiili mi olduğunu anlamak için, öznenin iradesini ve fiilin bir eylem içerip içermediğini değerlendirmek önemlidir. Eğer özne o durumu kendi iradesiyle oluşturmuyorsa ve fiil bir eylem içermiyorsa, büyük olasılıkla durum fiilidir.